Mindfulness

Mindfulness Based Cognitieve Therapie (MBCT) is een erkende en effectieve groepsinterventie, ontwikkeld voor mensen met terugkerende depressie, die gebaseerd is op principes uit de cognitieve therapie gecombineerd met training in mindfulness meditatie. Er zijn aanwijzingen dat de interventie ook positieve resultaten heeft bij andere psychische aandoeningen.

Het uiteindelijke doel van MBCT is het voorkomen van terugval in depressie, namelijk een afname in piekeren en depressieve klachten en een toename in optimisme en veerkracht door het leren herkennen van - en anders omgaan met - automatische negatieve gedachtenpatronen, emotionele en lichaamssignalen.

MBCT is een groepsinterventie die aspecten van cognitieve therapie combineert met training in mindfulness meditatie. De kern van MBCT omvat het aanleren van vaardigheden aan patiënten om zich, zonder oordeel, bewust te worden van negatieve gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties en deze te beschouwen als voorbijgaande (mentale) gebeurtenissen in plaats van feiten.

Bij mensen die gevoelig zijn voor depressie krijgen neerslachtige perioden en oude cognitieve gewoonten op betrekkelijk automatische wijze de overhand. Dat heeft twee belangrijke gevolgen. Ten eerste blijft het denken in ingesleten patronen steken zonder dat er een effectieve uitweg gevonden wordt. Ten tweede versterkt dit gepieker zelf weer de depressieve stemming, die dan weer tot meer gepieker leidt. Zo kunnen, door zichzelf in stand houdende vicieuze cirkels, milde en voorbijgaande stemmingen escaleren tot ernstigere en ondermijnende depressieve gemoedstoestanden.

Bij terugvalpreventie gaat het er om patiënten op momenten waarop een terugval dreigt, te helpen zich los te maken van de zichzelf in standhoudende mentale gewoonte. Cognitieve technieken en mindfulness vaardigheden kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. Kort gezegd helpen cognitieve technieken mensen om negatieve gedachten ‘objectiever’ te bekijken. Mindfulness technieken helpen mensen om het lijden op een andere manier te benaderen.

Bron: Trimbos